«Έλα! Σε χρειάζομαι όχι μόνο για τη νίκη, μα προπάντων, μετά τη νίκη- όταν θα μπούμε, όσοι απομείνουμε, ξανά στα καράβια, γυρίζοντας μαζί με την Ελένη, δέκα χρόνια γερασμένη…κρύβοντας μες στα δικά της πέπλα και τη δική μας ξενητειά, την τύψη, την απελπισία και τον μεγάλο, αφυγάδευτο τρόμο της ερώτησης: γιατί ήρθαμε, γιατί πολεμήσαμε, γιατί και που επιστρέφουμε;»

(Γιάννης Ρίτσος, Φιλοκτήτης)

Ερώτηση εφιαλτικά γυμνή, όπως αποκαλύπτει μεμιάς την κενότητα της ανθρώπινης πραμάτειας στους μεγάλους ή στους «καθημερινούς» μας πολέμους, όταν ξεπουλά τα πιο μεγάλα Θέλω της στα πιο ακριβά της Πρέπει.
«Θέλω και Πρέπει»… Ο άνθρωπος. Ένα τεντωμένο σκοινί, ανάμεσα σε ό,τι ελπίζει και ό,τι φοβάται. Και να γιατί, «ο ελληνικός λόγος είναι πραγματικά θανατηφόρος», όπως έγραψε ο Χέντερλιν αναφερόμενος στην τραγωδία και στην λέξη εντός της που γίνεται ενέργημα, στο λόγο που δεν δημιουργεί τον κόσμο (μονάχα) μα τον σκοτώνει. «Εμείς οι Δυτικοί γνωρίζουμε την πληγή που οι λέξεις μπορούν να επιφέρουν αλλά βιώνουμε μονάχα μεταφορικά την αμεσότητα του φυσικού ολέθρου. Η κατάρα του Θησέα φονεύει κυριολεκτικά τον Ιππόλυτο. Οι μαντικές και προφητικές εκφορές ξεσκίζουν την ανθρώπινη σάρκα. Η εντολή του Κρέοντα φονεύει την Αντιγόνη». Ο λόγος, έτσι, γίνεται θεός κι ο δημιουργός του άνθρωπος ο ατέρμονος Προμηθέας που, γυμνός πάνω στον βράχο θα προσπαθεί να σκαλίσει με τα νύχια το Φως, χρησιμοποιώντας την πένα ως έμβολο ενάντια στην μοίρα μας. «Έμβολο και Μοίρα»… «Ευλογημένη είναι η ανθρωπότητα που ο Θεός έδωσε σε μερικούς ανθρώπους την κατάρα να είναι ποιητές», έγραψε κάποτε ο Φ. Μουρ.

Ελένη Καρασσαβίδου-Κάππα (Γ.Ρίτσος: Η στάχτη στη γεύση του ταξιδιού)