Ωδή στον άγνωστο αδερφό

Μέμνησο των αυλικών…
για κείνους που ζουν
από ‘να σου χαμόγελο ξεροκόμματο
στην αφάνεια των χνώτων που ριγούν τ’ αυτιά σου

Επειδή κανείς δεν τους θώρησε ποτέ
έτσι αποτραβηγμένοι απ’ την κεκοσμημένη αυλή σου
και ουδείς τους νοιάστηκε για φίλους…

Τις σπαθιές των ψυχών τους
που τις κρηπίδες σου σκονίζουν
άκου
και τους ακοίμητους πυρσούς
που στη σκιά σου λάμνουν
φίλους αγαπητικούς
μες στην καρδιά σου βαλ’ τους.

Των αδελφών σου μέμνησο
που σε μια κρύπτη μετρική
δοξολογούν τη ριπή μιας αγάπης αφανέρωτης
χέρια αδερφικά, ανταμωμένα
στο διάκενο τ’ ουρανού, Επιφάνια.

Διευκρινιστικά σχόλια:

Είναι αναγκαίο να γίνει αντιληπτή η βαθμηδόν εξέλιξη των "αυλικών" σε "φίλους αγαπητικούς" κι έπειτα σε "αδελφούς". Από την πανταχού παρούσα απόσταση κι αφάνεια των "αυλικών-αδελφών" περνάμε στην ύψιστη φανέρωση, "Επιφάνια", στη νόηση των "αυλικών" και του αποσιωποιημένου αντικειμένου αναφοράς ως ισάδελφων.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΟΙΗΣΗΣ: "Ένδον σκάπτε"

"Τραγούδησε Μούσα

καινούριο τραγούδι

ωδή μετρική..."

Οι κρυφές συλλαβές όπου πάσχιζα την ταυτότητά μου ν’ αρθρώσω
«Εύγε, μου είπε, και ανάγνωση γνωρίζεις
και πολλά μέλλει να μάθεις
αν το Ασήμαντο εμβαθύνεις…». Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον Εστί

«Η διεργασία που απαιτείται για να φτάσει κανείς στο σχήμα του Αγγέλου είναι, πιστεύω πολύ πιο επώδυνη από την άλλη που εκμαιεύει όλων των λογιών τους Δαιμόνους. Βέβαια υπάρχει το αίνιγμα. Βέβαια υπάρχει το μυστήριο. Αλλά το μυστήριο […] είναι αυτό που εξακολουθεί να παραμένει μυστήριο και μέσα στο απόλυτο φως. Είναι τότε που προσλαμβάνει την αίγλη εκείνη που ελκύει και που την ονομάζουμε ομορφιά. Την ομορφιά που είναι μια οδός –η μόνη ίσως οδός– προς το άγνωστο μέρος του εαυτού μας, προς αυτό που μας υπερβαίνει. Επειδή αυτό είναι στο βάθος η ποίηση: η τέχνη να οδηγείσαι και να φτάνεις προς αυτό που σε υπερβαίνει.». Ο λόγος του Οδυσσέα Ελύτη κατά την απονομή του Νόμπελ

«Θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε ένα έργο τέχνης ως εξής: ως μια βαθιά ενδόμυχη ομολογία, στην οποία προβαίνει κανείς υπό το πρόσχημα μια ανάμνησης, μιας εμπειρίας ή ενός γεγονότος. Αφού αποσυνδεθεί από το δημιουργό της, η ομολογία αυτή μπορεί να υπάρξει αφ’ εαυτής. Ετούτη η αυτονομία του έργου τέχνης είναι αυτό που καλείται ομορφιά. Με κάθε έργο τέχνης έρχεται στον κόσμο κάτι καινούριο, ένα ακόμη πράγμα». Rainer Maria Rilke

«…Κάποια μεσάνυχτα

θα σε αγαπήσω,

Μούσα. Τα μάτια σου

θαν τα φιλήσω,

να 'βρω γυρεύοντας

μες στα νερά τους

τα χρυσονείρατα

και τους θανάτους,

και τη βασίλισσα

λέξη του κόσμου,

και το παράξενο

φως του έρωτός μου».

Κώστας Καρυωτάκης, Πολύμνια

«Xρόνια και χρόνια πάλεψα με το μελάνι και το σφυρί βασανισμένη καρδιά μου Mε το χρυσάφι και τη φωτιά για να σου κάμω ένα κέντημα Ένα ζουμπούλι πορτοκαλιάς Mιαν ανθισμένη κυδωνιά να σε παρηγορήσω Εγώ που κάποτε σ' άγγιξα με τα μάτια της πούλιας». Νίκος Γκάτσος, Αμοργός

«Το ποίημα
μην το καταποντίζεις στα βαθιά πλατάνια
θρέψε το με το χώμα και το βράχο που έχεις.
Τα περισσότερα –
σκάψε στον ίδιο τόπο να τα βρεις». Γιώργος Σεφέρης, Θερινό Ηλιοστάσι

«Ένδον σκάπτε· ένδον η πηγή του αγαθού και αεί αναβλύειν δυναμένη, εάν αεί σκάπτης», Μάρκος Αυρήλιος, Εις εαυτόν Ζ 59.

«Και τι είναι τελικά το Ποίημα; Ίσως είναι το νόμισμα που σφίγγει στα δόντια του ο Ποιητής για να μπει στη βάρκα του Θανάτου. Με αυτό θα πληρώσει για το μέγα θαύμα που αξιώθηκε και που δεν είναι άλλο από την ίδια τη ζωή». Γιώργης Παυλόπουλος

Εις σε προστρέχουμε Τέχνη της Ποιήσεως, όπως λέει κι ο Αλεξανδρινός…εις σε για να ελπίσουμε να φτάσουμε το σχήμα του Αγγέλου, εκείνη την πραγματικότητα που φτιάχτηκε για μας, μα στερηθήκαμε απ’ την τυφλότητά μας…Άλλωστε...

"Το ελπίζει ο Θεός,
πως τουλάχιστο μες στους λυγμούς των ποιητών
δεν θα πάψει να υπάρχει ποτές ο παράδεισος". Βρεττάκος.

Το τρίτο μάτι

Κι εσύ κοιτάς ακόμη τ’ άρμενα
όπως σκυφτός ο ήλιος στεφανώνει τους ταξιδιώτες
κι οπή στη θάλασσα ανοίγει
θηκάρι των λυγμών που πέρασαν.

Ερχόμενος, αερικός
δρόμος παλιός που σώνεται
κι εσύ στην άμπωτη συνοδίτης της φυγής μου
κύμα που ξεβράζεται στα νώτα.

Έχουμε σαλπάρει για τον ήλιο
κι εσύ παραπλέεις το χτες
μα είν’ τ’ αμπάρια μας ξεχειλισμένα από αλήθεια
οι ανύπαρκτοι δεν μνημονεύονται ούτε στα όνειρα, διωγμός.

Σχόλια

Είχε η βεράντα σκοτεινιάσει

πλάι μας φτερούγισε μιά βιάση

στίς δυό καρδιές είχε φωλιάσει

αντίρροπη μιά εξομολόγηση.

Και η άκαρπη φωνή εμαράθη

στά χείλια μας μελίσσι λάθη

καί μόνο απ' τού κορμιού τα βάθη

θεέ μου, προσμέναμε μιά βλόγηση.

Σκοτάδι βούιζε μές στό σπίτι

κι' από το φώς τού αποσπερίτη

ως των μαλλιών σου τό μαγνήτη,

θυμίσου τόν απρόσιτο άγγελο

με τα γοργά τά δαχτυλίδια

πεσμένα ξάφνου, δυό ριπίδια

στή σκέψη πού μέ δέηση ίδια

διαβάζαμε σάν τετραβάγγελο.

Γυναίκα, της ψυχής μου ξένη

το ξάφνιασμά σου μου απομένει

ωραία γυναίκα αγαπημένη,

το βράδυ αυτό το ανόητο, σήμερα

και των ματιών σου οι μαύροι κρίκοι

και της νυχτιάς η ανάερη φρίκη...

Σκύψε να μπεις πάλι στη θήκη

λεπίδι της σιωπής μου, χίμαιρα.

Γιώργος Σεφέρης, Στροφή, 1931

Βαθύτατα λυρικό κι ερωτικό. Όπως βαθύτατα ερωτική είναι οποιαδήποτε μορφή αντιπαλότητας με οτιδήποτε μας παρέχεται και μας εγκαταλείπει. Οτιδήποτε με την αμείλητη συγκατάθεσή μας μας ξεγυμνώνει κι έπειτα χάνεται σαν αερικό, μια ψευδαίσθηση που ποτέ δεν υπήρξε. Κι όμως την αγγίξαμε. Κάποτε μεθύσαμε μαζί της, μια μορφή γυναικεία κι ανεξιχνίαστη που μαζί της επικοινωνήσαμε κατά το πως βαθύτατα επικοινωνεί ο ποιητής. Ερωτική κάθε αντιπαλότητα με εκείνο που συνταράσσει τις αισθήσεις μας ερχόμενο κι έπειτα καταργείται μέσα από την τέλεια ανυπαρξία του. Κοντά και μακριά, όπως η γυναίκα στο ποίημα, όπως η συνύπαρξη, η συζήτηση, η συνεννόηση. Κάθε ιδέα σαν άστρο που σβήνει στις χούφτες μας μέσα...ανύπαρκτο πια σ' έναν θνησιγενή εναγκαλισμό, χίμαιρα.